«مفهوم وحی»
نویسندگان
چکیده
مفهوم «وحی» برای متن [ نص قرآنی]، مفهومی اساسی است; چرا که متن در بسیاری از موارد برای اشاره به خود، همین نام را به کار میگیرد. اگرچه برای متن از نامهای دیگری چون «قرآن»، «ذکر» و «کتاب» نیز سخن به میان آمده، با این همه، نام «وحی» که در قلمرو فرهنگ چه پیش از مرحله شکلگیری متن و چه پس از آن، مفهومی دال به شمار میآید میتواند همه نامهای مذکور را دربر گیرد. گرچه سیوطی و زرکشی در شمار نامهای قرآن مبالغه کردهاند (1) و افزون بر پنجاه نام را برشمردهاند و نامها و اوصاف [قرآن] را نیز با هم درآمیختهاند، با این همه، ما در بررسی مفهوم وحی، تنها به ذکر نامهایی بسنده میکنیم که از شهرت بیشتری برخوردارند مانند: کتاب، قرآن، رسالت و بلاغ، تا به این وسیله مفهوم متن از نظرگاه خود متن آشکار شود. اگر «کتاب» و «قرآن» به منزله اسماء خاص [ علم] به شمار آیند، در مقابل، دلالت «وحی» بر قرآن، این گونه نیست، و معنای آن بسی گستردهتر است; به گونهای که تمام متون دینی اسلامی و غیر اسلامی را دربر میگیرد. بر این پایه میتوان گفت که در کاربرد قرآنی، مفهوم وحی، در بردارنده تمام متونی است که دال بر خطاب الهی به انساناند. اما از جهتی دیگر، این نام در چارچوب زبان [و فرهنگ] عربی پیش از قرآن بر هر عمل ارتباطیای که به گونهای متضمن «اعلام» باشد، دلالت میکند. در لسان [العرب] آمده است: «اصل وحی در لغتبه معنای اعلام در خفاست.» (2) مصنف لسان [العرب] واژههای «الهام» «اشاره»، «ایهام»، «نوشته» و «گفتار» را از معانی وحی برمیشمرد، با این همه معنای «اعلام» دربر گیرنده تمام معانی مذکور است. هریک از این معانی به تنهایی بر یکی از شیوههای اعلام دلالت میکند; زیرا «اعلام» میتواند استوار به سخن باشد، همچنان که میتواند به گونه نوشته، اشاره، ایما و یا الهام باشد.
منابع مشابه
بررسی و نقد مفهوم وحی گزاره‌ای و غیرگزاره‌ای در الهیات مسیحی
پدیدۀ وحی و تبیین آن یکی از مهم‌ترین موضوعات در حوزۀ ادیان الهی محسوب می‌شود. ماهیت رازگونه و فراطبیعی این پدیده سبب شده است تا رویکردهای گوناگونی در این خصوص از سوی اندیشمندان دینی مطرح شود. در الهیات مسیحی دو رویکرد کلی گزاره‌ای و غیرگزاره‌ای در تبیین وحی وجود دارد. بر اساس رویکرد اول وحی عبارت از مجموعه آگاهی‌هایی است که در قالب عبارات و گزاره‌ها آشکار می‌شود، در حالی‌که بر اساس رویکرد دوم پ...
متن کاملنزول وحی
قرآن حکیم مصداق بارز جامع الکلم است. تکلیم این جامع از خدای سبحان و استماع و دریافت آن از حضرت ختمی نبوت محمد بن عبدالله(صلی الله علیه و آله و سلم) است، هوش و گوش پیروان آن حضرت از استماع و دریافت سروش آن جامع الکلم طرفی میبندد. معارف فراوان این جامع وحیانی به علوم قرآنی و معانی آن منقسم اند. گسترش این دو فنّ مایۀ تدوین جداگانه رشتۀ قرآنشناسی و علم تفسیر قرآن است هرچند بخش مهم ادله قرآن شن...
متن کاملوحی تسدیدی
ارتباط خداوند با انسان، صرفاً از طریق وحی تشریعی بر پیامبران نیست؛ بلکه بر غیر پیامبران هم وحی می‌شود که از آن به وحی تسدیدی یا وحی تأییدی یا الهام، تعبیر شده است. این پژوهش که به روش توصیفی – تحلیلی، انجام شده در صدد پاسخ به این پرسش است که اولاً انواع وحی الهی چیست و ثانیاً تفاوت وحی تسدیدی با سایر اقسام وحی چیست؟ نتایج پژوهش، گویای این است که در «وحى تسدیدی»، خداوند، هر بنده مؤمنی را که قصد و...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی نقد و نظر (فصلنامه علمی پژوهشی فلسفه و الاهیات)جلد ۳، شماره ۱۲، صفحات ۳۷۶-۴۳۳
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023